ANKARA – Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken kendisini makamında ziyaret eden Ticaret Sanayi Bakanı Zafer Çağlayan’a esnaf ve sanatkarların sorunlarını ayrıntılı bir şekilde anlattı.
Palandöken 60. hükümetten beklentilerin çok fazla olduğunu belirterek, Türkiye'de yaşanan son 2 krizden esnaf ve sanatkarın olumsuz etkilendiği ve sorunların daha müzmin hale geldiğini kaydetti.
Uygulanan para politikalarından dolayı en fazla sorunu esnaf ve sanatkarın yaşadığını söyleyen Palandöken, Türkiye'nin izlenen ekonomi politikaları sonunda bir ithalat cenneti haline geldiğine dikkat çekti.
Merkez Bankası'nın anlayamadıkları bir şekilde kuru düşük tuttuğunu ve yüksek faiz uyguladığını belirten Palandöken, bunların da piyasada sıkıntılara neden olduğunu bildirdi.
1996 yılından bu yana esnaf ve sanatkarın neredeyse yaşam hakkının elinden alındığını belirten Palandöken, esnaf ve sanatkarın en önemli sorunlarının başında can güvenliği geldiği, özellikle taksici esnafının bu sorunu daha fazla yaşadığını bildirdi.
Palandöken, yaşanan nitelikli ara eleman sıkıntısının aşılması için TESK olarak Esnaf ve Sanatkarlar Yüksek Okulu açacaklarını bildirdi.
HİPER VE GROSSMARKETLER
Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) tarafından hazırlanarak Sanayi ve Ticaret Bakanlığına intikal ettirilen “Büyük Mağazaların Kuruluş ve Faaliyetlerini İzne Bağlayan Yasa Taslağı”nın hiper ve grosmarket lobisinin etkili çalışmaları nedeniyle Türkiye Büyük Millet Meclisine bir türlü intikal ettirilemediğini anlatan Palandöken, “Bu durum kesimimiz için gerçekten kaygı vericidir. Bu engelin aşılabilmesi amacıyla Konfederasyonumuzda, yalnızca büyük mağazaları değil esnaf ve sanatkar işletmelerinin kuruluşlarını da izne bağlayan yeni bir hukuki çalışma başlatmış bulunuyoruz. Çok kısa süre içerisinde tamamlayacağımıza inandığımız söz konusu Yasa taslağını, hükümetin ve kamu oyunun tartışmasına açmak ve bu yaşamsal sorunumuza yeni bir yaklaşımla çözüm bulma arayışı içerisindeyiz. Avrupa Birliği modelini örnek alarak hazırladığımız, ‘Perakende Ticaret ile Esnaf ve Sanatkarlık Hizmetlerinin Düzenlenmesi Hakkındaki Yasa Taslağı’nın ilgili tüm çevrelerce kabul göreceği inancını taşıyoruz” dedi.
SOSYAL GÜVENLİK
Esnaf ve sanatkarların şu anda Bağ-kur’un esnaf ve sanatkarlar için kurulmasına rağmen kurum yönetim kurulunda temsil edilmediğini, bunun mutlaka sağlanması gerektiğini dile getiren Bendevi Palandöken, “Öncelikle, Sosyal güvenlik destek primi kesintisi kaldırılmalı ve Prim borcu bulunan esnaf ve sanatkarlar sağlık hizmetinden yararlandırılmalıdır. En önemlisi sağlık hizmetlerinden yararlanmak için katılım payı alınmamalı, Prim Ödeme Gün Sayısı 9000 günden 7000 güne indirilmeli ve İşverenlerin prim yükü azaltılmalıdır” diye konuştu.
MESLEKİ EĞİTİM VE İSTİHDAM:
Eğitim sistemimizin iş piyasasının talep ettiği insan gücünü karşılar hale gelebilmesi için mutlaka eğitim ile istihdam arasında köprüler kurulmasını ve işler hale getirilmesi gerektiğinin de altını çizen Palandöken, Esnaf-sanatkarların mesleki eğitimin gelişmesinde elzem bir metod esnaf mesleklerine yönelik meslek yüksek okullarının açılması gerektiğini belirtti.
Mesleki eğitimin özendirilmesi, işletmelerin ve onların meslek kuruluşlarının bu alanda daha aktif olabilmeleri için, mesleki eğitim yapan işletmeler ve meslek kuruluşlarının beşeri, teknik ve mali açılardan da teşvik edilmesi gerektiğini kaydeden Bendevi Palandöken, “3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununun beceri gerektiren mesleklerde işyeri açacaklardan ustalık belgesi aranması ile ilgili 30 uncu maddesini geçersiz hale getirerek mesleki eğitim sistemimize darbe vuran, aynı meslek dallarında faaliyet göstermekle birlikte farklı uygulamalara tabi tutulan esnaf-sanatkarlar ile TOBB üyeleri arasında haksız rekabete ve üye kaydetme karışıklığına sebep olan 5174 sayılı TOBB Kanununun 102. maddesi iptal edilmeli ya da değiştirilmelidir” şeklinde konuştu.
Ülkemizdeki işletmeler üzerindeki istihdam yükünün de gözden geçirilerek, rekabet etme ve istihdam yaratma hedeflerini gerçekleştirmeye imkan tanıyacak bir düzeye çekilmesini isteyen Palandöken, “Özellikle Anayasamızın ilgili hükmü çerçevesinde esnaf-sanatkarları koruyucu tedbirler alınmalıdır” dedi.
FİNANSMAN VE VERGİ
Esnaf ve sanatkarlara finansman açısından devlet desteğinin arttırılarak sürdürülmesi gerektiğini ve Avrupa Birliği ülke uygulamaları dikkate alınarak, yeni kredi ve teşvik sistemlerinin yürürlüğe konularak uygulanması gerektiğini anlatan TESK Genel Başkanı Palandöken, “Esnaf kredileri, şahıs limitlerinin yükseltilmesi, vade uzatımı ve faiz indirimi gibi desteklerle daha cazip hale getirilmelidir. Ayrıca, dolaylı vergiler başta olmak üzere vergi oranları indirilmeli, küçük esnaf için esnaf muafiyeti getirilmeli ve basit usul uygulamasına devam edilmelidir. 1 Ocak 2008’den itibaren ücretliler için getirilen asgari geçim indirimi uygulaması esnaf ve sanatkarları da kapsamalıdır” diye konuştu.
TAKSİCİLERE BİR DEFAYA MAHSUS MUHAFİYET
Taksici esnafı içinde ÖTV’siz akaryakıt alması için gerekli düzenlemeye gidilmesi gerektiğinin altını çizen Bendevi Palandöken, “Sürekli olarak araçlarında gasp edilen, hatta çoğu zaman hayatlarını kaybeden taksici esnafımızın mevcut araçlarını koruma kabinli, özel olarak üretilmiş araçlarla yenileyebilmeleri için bir kereye mahsus KDV ve ÖTV muafiyeti getirilmelidir” şeklinde konuştu.
AB VE DIŞİLİŞKİLER
AB Katılım Öncesi Mali İşbirliği Programı veya diğer AB destekli Sivil Toplum Hibe Programları kapsamında uygulanan projelerin sürdürülebilirliğinin sağlanması ve proje hedef gruplarının girişimciliğini destekleyecek mikro kredi sistemi kurulmasını da isteyen TESK Başkanı Palandöken, “Devlet ticaretten el çekmeli, bunu özel kesime bırakmalıdır. Haksız rekabetin önlenmesi açısından kamu kurum ve kuruluşlarına ait kantin, kamp, misafirhane, kuaför, lokal gibi yerlerin kendi çalışanları dışındaki kişilere hizmet vermesi ve satış yapması önlenmelidir. KOSGEB, esnaf ve sanatkarlar teşkilatları ile daha sıkı bir hizmet işbirliğine gitmeli, KOSGEB’in hizmetlerinden esnaf ve sanatkarların etkin bir şekilde yararlanması sağlanmalıdır. Bu amaçla KOSGEB’in hedef kitlesi içine hizmet sektörü de dahil edilmelidir.
2918 sayılı Kanunla Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonuna verilen trafik şube ve bürolarında ve motorlu taşıt sürücü kurslarında kullanılan basılı kağıtlar ile araç tescil plakalarının basım ve dağıtım yetkisinin kaldırılmasını öngören yasal düzenlemeler geri çekilmelidir.
4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ve Yönetmeliği uygulamaları sonucu kamyoncu esnafımızdan talep edilen yeterlilik belgesi ücretleri ve istiap hadleri nedeniyle mağdur edilen şoför ve araç sahibi ile nakliyeci esnafın mağduriyeti, daha uygulanabilir düzenlemeler getirilerek giderilmelidir” şeklinde konuştu.
“ŞİMDİ SİYASET KERVANINDAYIM”
Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan ise konuşmasında, Ankara Sanayi Odası (ASO) başkanlığı döneminde kendisinin de Merkez Bankası ile ilgili şikayet kervanı içerisinde olduğunu, şimdi siyasetçi olduğu için bu konuda konuşmak istemediğini söyledi.
Çağlayan, ''(Siyasetçilerin, bakanların, Merkez Bankası ile ilgili bir şey konuşmasının doğru olmadığını) söylediler. Ben de onun için bir şey söylemeyeceğim. Sayın başkanım aslında söylenecek her şeyi söyledi. Ben size o kadarını söyleyeyim'' dedi.
Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan, Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu'nu (TESK) ziyaret ederek, Genel Başkan Bendevi Palandöken ile Yönetim Kurulu'nun yeni üyelerini kutladı. Çağlayan, görüşme öncesinde konfederasyon sergi salonunda Atatürk fotoğraflarından oluşan sergiyi de gezdi.
Yeni dönemde KOSGEB desteklerinin fazlasıyla verileceğini belirten Çağlayan, KOSGEB'in esnaf ve sanatkara balık tutmayı öğreteceğini kaydetti. Halk Bankası'nın kullandırdığı kredilere de değinen Çağlayan, 2007 yılı Ağustos ayı itibariyle Halk Bankası'nın esnaf ve sanatkara kullandırdığı kredi tutarını 2,7 milyar YTL'lik bir hacme ulaştığını bildirdi. 2002 yılında yüzde 47 olan kredi faizlerinin ise şu anda yüzde 13'lere gerilediğini belirten Çağlayan, ''İki gün öncesinden itibaren Halk Bankası, kredi limitlerini yeniden yükseltmiştir. 25 bin YTL olan kredi limitlerini şimdi 35 bin ve 50 bin YTL'ye yükseltmiştir'' dedi.
-MERKEZ BANKASI'NA ELEŞTİRİ-
TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken'in Merkez Bankası'nın döviz kurunu
baskı altında tuttuğu ve uyguladığı faizlerin yüksekliğinden şikayet
etmesi konusuna da değinen Çağlayan, kendisinin de ASO başkanlığı döneminde o şikayet kervanında olduğunu söyledi. Çağlayan, şunları kaydetti:
''Ancak şimdi siyasetçi olduğum için çok fazla o konuda konuşmak istemiyorum. Siyasetçilerin, bakanların, Merkez Bankası ile ilgili bir şey konuşmasının doğru olmadığını söylediler. Ben de onun için bir şey söylemeyeceğim. Sayın başkanım aslında söylenecek her şeyi söyledi. Ben size o kadarını söyleyeyim. Tabi Türkiye'de hiçbir kesimin, hiçbir kurumun (Benim sadece görevim fiyat istikrarıdır. Ben başka şeye bakmam) deme lüksüne sahip olmadığını bir kez daha ifade etmem gerekiyor.''
“İLK 5 AYDA BEKLEYEN KANUNLARI ÇIKARACAĞIZ”
Sanayi Bakanlığı'nın gündeminde birçok kanun tasarısının yanı sıra revize edilmesi gereken birçok kanunun bulunduğunu anımsatan Çağlayan, bu kapsamda 5362 sayılı esnaf yasasını da mutlak suretle revize edeceklerini bildirdi. Esnafı ilgilendiren bütün düzenlemelerde TESK ile birlikte olacaklarını belirten Çağlayan, hipermarketler ile ilgili yasal düzenlemede sapla samanın birbirine karıştırılmaması gerektiğini anlattı.Bakan Çağlayan, bakanlığı ile ilgili kanunları TBMM genel kuruluna mümkün olan en kısa sürede sunup ilk 5 ayda bu kanunları çıkarmak istediklerini kaydetti.
Türkiye'de indirimli satışlar konusunun son derece dejenere olduğuna dikkat çeken Çağlayan, yapacakları düzenleme ile bunun yasal sınırlarının belirleneceğini anlattı.