Son 10 yılda Alışveriş Merkezleri (AVM)`nin 5 kat arttığını ve Ankara`nın Avrupa`da ve Türkiye genelinde AVM şampiyonu olduğunu söyleyen TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken,"Piyasalarda hizmet arz ve talebinde denge kurulamadığı takdirde bundan hem AVM`ler hem de esnaf büyük zarar görür. Bu dengeyi de kuracak olan hükümetler tarafından çıkarılacak kanunlar ve bu kanunların uygulanmasıdır. Özellikle,  esnaf hamiliğine soyunanlar, bugün esnafı bu hale düşürenlerdir. Onun için esnafın hamiliğe değil acilen yasal düzenlemelere ihtiyacı vardır" dedi.

AVM`lerin, ‘Perakende Piyasalarının Düzenlenmesine İlişkin Yasa Tasarısı` gündeme gelince birden esnaf hamiliğine soyunmalarını eleştiren Bendevi Palandöken,"Bugüne kadar kuralsızlıktan yararlanan AVM`ler plansız bir şekilde açılmışlardır. Piyasa dengeleri oluşturulamadığı takdirde bundan hem AVM`ler hem de esnaf büyük zarar görür. Çünkü Çin malları AVM`lerde cirit atıyor" diye konuştu.

KURAL KONULMADIĞI TAKDİRDE HEM AVM`LER HEM DE ESNAF BUNDAN BÜYÜK ZARAR GÖRÜR

2009 yılında açılan 24 yeni AVM ile 39 ilimizdeki toplam sayı 238`e, toplam metrekarenin de 5,7 milyona ulaştığını ifade eden Palandöken,"Açılışların yüzde 80`i Ankara ve İstanbul`da gerçekleşti. Bin kişiye düşen kiralanabilir alanın Türkiye ortalaması 78 metrekaredir. Ama Ankara, Yunanistan`da 125 , İtalya`da 150, Çek Cumhuriyeti`nde 143, Avrupa ortalaması olan 200 metrekareyi geçmiştir. Avrupa ve Türkiye`nin AVM şampiyonu olarak bin kişiye düşen AVM alanı 215 metrekare olmuştur. İstanbul 155, Denizli 122, Eskişehir 120, Tekirdağ 105, Gaziantep ve Bursa 100 metrekare ile ortalamanın üzerinde  alışveriş merkezlerine sahip illerimizdir. Ülkenin her tarafına açılan AVM`lerin bu yıl sonunda toplam sayısının 314 olması planlanmıştır. Dünyanın hiçbir ülkesinde olmadığı halde mahalle aralarına kadar giren servis araçları ve benzeri uygulamalar ile faaliyetleri bugünlerde hızlanan AVM`lerin lobi faaliyetlerini dikkatle izliyoruz. Bakalım bu sayıya ulaşmadan gündemde olan "Perakende Piyasalarının Düzenlenmesi Hakkındaki Yasa Tasarısı` yasalaşabilecek mi ? " diye beklentilerini dile getirdi.

MAHALLE ARASI MARKETLER HIZLA ÇOĞALIYOR

1980`li yıllarda başlayan zincir marketlerin sayısının 1985 yılında 50`yi geçmezken, 1990 yılından itibaren organize perakendeciliğin hızla gelişme göstermesiyle, 1998 yılında süpermarket sayısının 2 bin 135 adete, 10 yıl içinde ise yüzde 400 artış göstererek 8 bin 252 adete ulaştığını, 2009 yılında açılanlarla beraber sayının 9 bini geçtiğini söyleyen Palandöken,"Mahalle arasında açılan marketler artık kendilerine de zarar verme pahasına hızla çoğalmaktadır. 2012 yılına kadar sayının 12 bine yaklaşması bekleniyor. Bu hızlı sayısal artış aynı paralelde pazar paylarına da yansıyarak 1998`de yüzde 15 olan payları 2009`da yüzde 60`a ulaşmıştır. Bunların içinde 196 Hipermarket ise `Alışveriş Merkezleri` (AVM) ile beraber açılarak, modern şehircilik anlayışı açısından sakıncalarının yanısıra, açıldıkları bölgede 57 meslek dalında çalışan esnaf ve sanatkara büyük zarar vermiştir" şeklinde konuştu.

PAZARIN BÜYÜKLÜĞÜ YABANCININ İŞTAHINI ARTIRIYOR

Türk perakende sektörü Avrupa`da 7`nci dünyada 10`uncu büyük perakende sektörüdür. Gıda harcamalarında Avrupa`nın en büyük 5`inci, gıda dışı harcamalarda ise 8`inci büyük pazarı olduğuna işaret eden Palandöken,"Esnaf yönünden bilhassa Anadolu`da açılmış olan yabancı sermayeli süper marketler, malları bulundukları illerden karşılamadıkları için, kazandıkları nakit parayı il dışına çıkararak zaten küçük olan piyasanın daha da daralmasına ve mütevazı sermayesi ile devlete yük olmadan ayakta kalmaya çalışan bakkal, kırtasiye, kasap, terzi ve ayakkabı tamircisi gibi esnafın işini kaybetmesine neden olmaktadır"  dedi.