ANKARA - AVM`lerin daha ucuz satıyor reklamları ile milyonlarca esnafın buharlaştırılarak yok olmasına sebep olduğunu söyleyen Palandöken, `Küçük esnaflar yok olmaya başlayınca AVM`lerin gerçek yüzü ortaya çıkmaya başladı. Ülke nüfusu 78 milyonlar seviyesine çıkmışken, esnaf ve sanatkâr sayısının artmaması düşündürücüdür. Yüz binlerce yeni iş yeri olması gerekirken esnaf her gün yok oluyor` dedi.

`ESNAF AZALDI, KAR ORANLARI ARTTI`

Perakende sektörünü düzenleyen yasa tasarısının yıllarca çıkarılmaması ve AVM`lerin ucuz satıyorlar şeklinde yapılan reklamların esnaf ve sanatkârı bitirme noktasına getirdiğini ve sermayenin birkaç kişinin elinde tekelleştiğini anlatan Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, `Fidanlık kuruyor, ama kimsenin haberi yok. Esnaf ve sanatkârın yok olması için adeta orantısız sermaye gücü kullanılıyor. Son zamanda özellikle AVM`lerde fiyatların çok yüksek kar oranları ile satılmaya başlamasıyla esnaf ve sanatkarımız haklı çıkmıştır. Büyük sermaye karşısında küçük esnafın yoğun emeği ve sermayesi kalmadı. Her şey sermayenin eline bırakılınca fiyatları da artık istedikleri gibi ayarlıyorlar. Yani büyük sermaye grupları tekelleşirken, küçük esnaf ve sanatkâr azaldı` diye konuştu.

-`ESNAF İÇİN HAKSIZ REKABET MAL ALIMINDA BAŞLIYOR`

            Büyük marketlere yüklü mal alımında belli oranlarda promosyon olarak ücretsiz mal verildiğini belirten Palandöken, `Promosyon olarak alınan temel gıda maddeleri, hipermarketlerde ‘tuzak ürün` olarak kullanılarak müşteri çekildi. Bazen öyle ucuzluk yapıyorlar ki esnafın toptan aldığı maliyetin altında sattılar. Küçük esnafımız toptancı ve büyük marketlerin çifte haksızlığına uğradı. Küçük esnafımızın böyle bir fiyat rekabetiyle mücadele edecek sermayesi olmadığı için zamanla çoğu esnaf işyerini kapatarak bunların yanında işçi olmaya başladı. Yani patronken işçi oldular. AVM`lerde giysiler 12 ay ucuzluk, yüzde 80 indirim gibi aldatmacalarla satılıyor. Öyle karlar yapılıyor ki böyle bir indirim sistemi yok. Toptan 8-10 TL ye alınan bir ürün süpermarketlerde kilosu 25-30 liraya kadar satılıyor. Fırında, bakkalda 75 kuruş olan ekmek, süpermarket fırınlarında biraz susam, çörekotu, içine üzüm derken 2,5 liradan başlıyor. Üretici, dağıtıcı veya toptancılar aynı maliyetten küçük esnafa da mal tedarik etseler, fiyatlar bu kadar yükselmezdi. Şimdi süpermarketler fiyatları kendileri istedikleri gibi belirliyorlar. Bu haksız rekabetin maliyetini ise tüketiciler çekiyor. Piyasada dengeleri oluşturan esnaf ve sanatkar tamamen yok olunca bu fiyatları da arayacağız. Çünkü artık bu süpermarketlerin discount dediğimiz ucuzcu marketleri mahalle aralarına kadar girdiler` diye söyledi.